W balneoterapii wykorzystywane są lecznicze właściwości wody. Początków balneoterapii upatruje się już w starożytności. Ten sposób leczenia wykorzystywał już Hipokrates. Nazwa balneoterapia wywodzi się od łacińskiego słowa "balneum", które oznacza łaźnię.
Zabiegi balneoterapeutyczne podzielić możemy na:
Podział zabiegów
Kąpiele radoczynne wiążą się z promieniowaniem jonizującym. Posiadają właściwości rozszerzające naczynia oraz poprawiające ukrwienie narządów. Zwiększają intensywność procesów biologicznych i potęgują produkcję hormonów tropowych przysadki.
Wody radoczynne są głównym bogactwem Świeradowa - Zdroju. Mają podobny zakres działania jak borowina, z tym że głównym składnikiem zamiast borowiny jest gaz radon zawarty w wodach źródlanych.
Zabiegi radoczynne stosuje się przy podobnych wskazaniach jak borowinę z tą różnicą, że obniżają one ciśnienie tętnicze krwi.
Wartość lecznicza borowiny to złożony proces oddziaływania mechanicznego, termicznego i chemicznego na organizm człowieka. W skład borowiny wchodzą sole mineralne, bakterie, grzyby, bituminy, pektyny, celuloza, ligniny, związki biologicznie czynne, hormony, kwasy huminowe, które powodują przestrojenie hormonalne organizmu. Zabiegi borowinowe dzięki swym właściwościom usuwają ból, rozluźniają mięśnie, poprawiają rozciągliwość więzadeł i ścięgien oraz pobudzają układ hormonalny i narządy wewnętrzne.
Zabiegi borowinowe są wykorzystywane w leczeniu chorób reumatycznych, neurologicznych, a także pourazowych, po operacjach ortopedycznych oraz w leczeniu pooperacyjnym stanów zapalnych.
Okłady borowinowe wywołują szereg oddziaływań na organizm pacjenta. Wyróżnia się działanie borowiny poprzez ciepło, składniki organiczne i nieorganiczne w niej zawarte oraz adsorpcyjne. Ze względu na tak wiele oddziaływań zabieg jest mocno obciążający dla organizmu. Zabieg jest wykonywany na zlecenie lekarza.
W przypadku okładów borowinowych zaobserwowano przenikanie ciepła w głąb organizmu, a co za tym idzie, oddziaływanie termiczne nie wpływa tylko na tkanki podskórne, ale też narządy głębiej położone. Dzięki zwiększeniu szybkości przepływu krwi uzyskuje się lepsze dotlenienie tkanek oraz ich odżywienie. Jednocześnie zbędne produkty przemiany materii są szybciej usuwane. Na organizm pacjenta oddziałują substancje znajdujące się w borowinie.
Kąpiel borowinowa to zabieg polegający na zanurzeniu chorego w specjalnie przygotowanej zawiesinie borowinowej. Peloid (borowina) ma specyficzne właściwości termiczne. Dzięki nim podczas kąpieli w borowinie ciało poddawane jest powolnemu, stopniowemu przegrzaniu. Osoba poddana takiemu zabiegowi silnie się poci, jednakże nie towarzyszy temu nagłe przykre gorąca. Głównym zadaniem kąpieli borowinowych w odnowie biologicznej i rehabilitacji jest przegrzanie tkanek, prowadzące do ich lepszego dotlenienia i odżywienia. Następuje też przyśpieszenie przemiany materii i intensywne usuwanie z organizmu toksycznych metabolitów, co dodatkowo usprawniają adsorbcyjne właściwości peloidu. Z kąpieli w borowinie odnieść można także szereg innych korzyści zdrowotnych. Zawarte w torfie kwasy organiczne mają silne właściwości antyseptyczne i przeciwzapalne. W związku z tym kąpiel borowinowa ma bardzo pozytywny wpływ na stan skóry. Działa pielęgnacyjnie, wspiera regenerację obszarów zmienionych chorobowo, wygładza cerę i redukuje objawy starzenia się. Kąpiele w borowinie służą także osobom zmagającym się z różnego rodzaju dolegliwościami bólowymi. Są niezwykle przydatne jako środek wspomagający leczenie przewlekłych schorzeń narządu ruchu (takich jak reumatyzm) czy rehabilitację po złamaniach i innych urazach. Fitohormony zawarte w borowinie są wykorzystywane w leczeniu chorób ginekologicznych. Dlatego kobiety często korzystają z kąpieli borowinowych ze wskazania lekarza.
To zabieg, podczas którego ciało poddawane jest powolnemu, stopniowemu przegrzaniu. Dochodzi do silnego pocenia, jednakże nie towarzyszy temu nagłe odczucie gorąca. Głównym zadaniem kąpieli borowinowej w odnowie biologicznej i rehabilitacji jest przegrzanie tkanek, prowadzące do ich lepszego dotlenienia i odżywienia, a także przyśpieszenie przemiany materii. Hormony zawarte w borowinie są wykorzystywane w leczeniu chorób ginekologicznych. Borowina jest szczególnie wskazana w leczeniu schorzeń narządu ruchu. Kąpiel borowinowa polega na zanurzeniu chorego w specjalnie przygotowanej zawiesinie borowinowej.
Inhalacja jest doskonałą metodą leczniczą i świetnie sprawdza się w leczeniu schorzeń dróg oddechowych, ponieważ środek leczniczy trafia dokładnie tam, gdzie powinien – bezpośrednio do chorego organu. I może od razu zacząć działać.
